Στο μικρό νησί του Αγίου Ευστρατίου, μέχρι τα τελευταία χρόνια της Οθωμανικής περιόδου δεν συναντάται κάποιο οργανωμένο σύστημα εκπαίδευσης για τους νέους. Τα πρώτα ψήγματα εκπαιδευτικής δραστηριότητας εντοπίζονται στο τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα. Όπως και στη Λήμνο, έτσι και στον Άη – Στράτη την πρωτοβουλία για τα πρώτα σχολεία ανέλαβε η εκκλησία και η φιλότιμη κοινότητα απόδημων κατοίκων της Αιγύπτου, οι οποίοι πρόθυμα προσέφεραν τα χρήματα τους για την βελτίωση των συνθηκών ζωής του τόπου τους.
Χάρη στα χρήματα και τις δωρεές της Αδελφότητας “Άγιος Ευστράτιος” στην Αίγυπτο, λειτούργησε το πρώτο Δημοτικό σχολείο του νησιού περίπου το 1892 (ίσως και νωρίτερα, από το 1875). Στο μητρώο του σχολείου σώζονται τα ονόματα των πρώτων εκπαιδευτικών του, με πρώτο δάσκαλο τον Παναγιώτη Τριανταφυλλίδη εκ Σάμου, ο οποίος διετέλεσε δάσκαλος του σχολείου για 4 χρόνια (1893-1896), ενώ η πλειοψηφία των εκπαιδευτικών που ακολούθησαν ήταν ντόπιοι.
Τα οικονομικά του σχολείου στηρίζονταν τόσο σε τέλη που ορίστηκαν στα εξαγώγιμα προϊόντα του νησιού, όσο και σε τέλη που καλούνταν να πληρώνουν οι μαθητές του σχολείου. Ενισχυτικά λειτουργούσε και μία 6μελής Εκκλησιαστική Επιτροπή, η οποία ερχόταν συχνά σε επαφή με το Κάστρο (Μύρινα) στη Λήμνο και εξασφάλιζε, μέσω πίστωσης, βιβλία για το σχολείο και τους μαθητές του, δημιουργώντας μάλιστα μεγάλα ποσά χρέους, που αναλάμβαναν να ελαφρύνουν χορηγοί και δωρητές.
Με την αλλαγή του αιώνα, ο Πορφύριος Β’ Λογοθέτης, τότε εφημέριος της Ελληνικής κοινότητας του Παρισιού, παρακίνησε τον (εθνικό ευεργέτη) Γρηγόριο Μαρασλή, με σκοπό την ανέγερση ενός νέου σχολείου στο νησί. Οι δωρεές των δύο (1600 χρυσά Ναπολεόνια από τον Λογοθέτη και 500 χρυσά εικοσαφράγκα από τον Μαρασλή) οδήγησαν στην ολοκλήρωση του νέου διδακτηρίου το 1909, το οποίο ονομάστηκε “Μαράσλειος και Λογοθέτειος Σχολή” προς τιμήν τους.
Το μεγαλοπρεπές αρχιτεκτόνημα που στέγαζε τη σχολή συνέχισε τη λειτουργία του (κατά τα χρόνια του εμφυλίου η σχολή χρησιμοποιήθηκε και ως δεσμωτήριο πολιτικών κρατουμένων) μέχρι το 1968, όταν ο μεγάλος σεισμός που έπληξε το νησί, το κατέστησε ακατάλληλο για χρήση. Για τον λόγο αυτό, από το 1969 ορίστηκε νέο κτίριο ως Διδακτήριο, και η «Μαράσλειος και Λογοθέτειος» σχολή έπαυσε τη λειτουργία της. Την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα έγιναν οι απαραίτητες λειτουργίες αναστήλωσης του κτιρίου, προκειμένου να διασωθεί το σχολείο, που θεωρείται μέχρι σήμερα στολίδι του νησιού.










